De Hoge Raad heeft bepaald dat het verschil in erfbelasting tussen erkende en niet-erkende kinderen discriminerend kan zijn. Dit besluit kwam na een zaak waarin een niet-erkende zoon meer erfbelasting moest betalen toen zijn biologische vader overleed. De Hoge Raad vindt dit onterecht, vooral als er een hechte band is tussen vader en kind, ook wel ‘family life’ genoemd.
Ongelijke erfbelasting
In Nederland betalen kinderen die officieel door hun vader zijn erkend minder erfbelasting dan kinderen die niet zijn erkend, ook als ze wel een biologische band en een hechte relatie met hun vader hebben. Dit kan ervoor zorgen dat niet-erkende kinderen financieel benadeeld worden. Dit werd duidelijk toen een niet-erkende zoon zijn zaak aan de Hoge Raad voorlegde. Zijn biologische vader overleed in 2017. Hoewel de niet-erkende zoon in het testament stond, moest hij veel meer erfbelasting betalen dan een erkend kind zou hebben gedaan.
Het bedrag dat is vrijgesteld en de tarieven van erfbelasting in 2024
Erkende kinderen betalen geen belasting over een bedrag van 25.187 euro (in 2024). Vanaf €25.187 euro moet een kind erfbelasting betalen. Tot een bedrag van €177.555 is dat 10 procent en wat daarboven op komt wordt 20 procent belast. De overige erfgenamen (waaronder niet-erkende kinderen vallen) betalen geen belasting over de eerste 2.658 euro. Daarna is het tarief 30 procent tot 155.026 euro en daarboven is het tarief 40 procent.
Oordeel van de Hoge Raad
De Hoge Raad heeft bepaald dat het verschil in erfbelasting tussen erkende en niet-erkende kinderen oneerlijk is en in strijd met de regels tegen discriminatie in Europa. De wet die erfbelasting regelt, zegt dat er een officiële familierelatie moet zijn tussen ouder en kind. Bij niet-erkende kinderen is er vaak geen officiële familierelatie, waardoor zij meer belasting moeten betalen.
Erfbelastingregels blijven voorlopig hetzelfde
De Hoge Raad kan de belastingregels niet zelf aanpassen. Dat kan alleen de wetgever doen, de Nederlandse regering. De Tweede Kamer moet met een nieuw wetsvoorstel komen en de Eerste Kamer moet deze goedkeuren. Tot dit gebeurt, blijft de regelgeving rondom de erfbelasting voor deze zoon en mogelijk andere niet-erkende kinderen voorlopig zoals het nu is.
Maatschappelijke ontwikkelingen en wetgeving
De Hoge Raad gaf aan dat veranderingen in de samenleving, zoals meerouderschap en draagmoederschap, vragen om nieuwe regels op het gebied van familierecht en belastingwetgeving. De huidige wetten passen niet meer goed bij de veranderende familiebanden.